27.04.2016 W Rwandzie dużą wagę przywiązuje się do kształtowania odpowiednich postaw patriotyzmu, kultury, jedności w państwie czy też nauki historii narodowej i odpowiedniej jej interpretacji. Analiza wykazuje, że politycy wykorzystują patriotyzm i związane z nim święto by podkreślić sukcesy rządu, jednocześnie kamuflując jego porażki.
Wedłyg premiera - Anastase Murekezi obchody dnia patriotyzmu mają na celu ochronę "Rwandyjskich bohaterów narodowych i walkę z tymi którzy chcą zniszczyć ich pamięć". Uroczystość stanowi okazję do zaszczepienia kultury heroizmu wśród młodzieży. Przyświecają jej takie wartości jak miłość do całego społeczeństwa, walka z dyskryminacją, poświęcenie dla pracy, patriotyzm, czy uczciwość.
Rwandyjskie elity są wychowywane w duchu patriotyzmu. Politycy kończą odpowiednie szkoły umacniające wartości narodowe. Wychowywanie społeczeństwa w duchu patriotyzmu przynosi oczywiste korzyści dla narodu i umocnienia jego jedności. Jednak pod jego "płaszczem" kryje się drugie dno. Mit patriotyzmu, towarzyszące mu rytuały stanowią uzasadnienie dla utrzymania się polityków przy władzy. Paul Kagame stał się doskonałym kreatorem mitów politycznych, które ożywiają coroczne święta narodowe i związane z nimi rytuały.
Potwierdzeniem tego jest wypowiedź Pierre Damien Habumuremyi na temat "owoców" patriotyzmu w Rwandzie. Jego zdaniem pierwszym owocem jest przywrócenie jedności Rwandyjczyków i pokojowe współistnienie niedawno jeszcze wrogich sobie grup etnicznych. Ta jedność zdaniem ówczesnego rządu jest możliwa dzięki wizjonerskiemu przywództwu po roku 1994. To z kolei stanowi uzasadnienie panowania obecnej władzy. Obecnie RPF czyli partia prezydenta jest partią dominującą. Patriotyzm, fakt zakończenia ludobójstwa, sukcesy gospodarcze przemawiają za dalszym sprawowaniem władzy RPF.
Habumuremyi podkreśla, że współcześnie wszyscy Rwandyjczycy cieszą się równą szansą w dostępnie do możliwości edukacji, wolności gospodarczej i politycznej. To wszystko zawdzięcza się ramom prawnym jak Konstytucji z 4 czerwca 2003 roku promującej integrację rozwoju społeczno-politycznego i gospodarczego, Komisji ds. Jedności Narodowej i Pojednania, Państwowej Komisji Praw Człowieka i Biurowi Rzecznika mającego na celu umocnienie jedności narodowej.
Według rządu "owocem" patriotyzm jest zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony państwa. Wszystkie granice są bezpieczne i dobrze utrzymane. Zarówno Rwandyjczycy jak i turyści czy inni obywatele cieszą się maksymalną ochroną i bezpieczeństwem. Rząd twierdzi, że badania w 2012 roku wskazały 92% Rwandyjczyków czuło się bezpiecznie i chronionych przez państwo. Jednak warto zastanowić się poważnie nad rzetelnością tych badań i ich źródłem. W wiadomościach nie raz pojawiały się informacje na temat prześladowań i represjach stosowanych na opozycji czy nieprzychylnych rządowi dziennikarzach.
Rwandyjski rząd za "owoc" patriotyzmu uznał ustanowienie demokratycznego przywództwa. Pierre Damien Habumuremyi ogłosił, że "nowe przywództwo Rwandy zrestrukturyzowało naród i zaangażowało wszystkie siły społeczno-polityczne niezależnie od dzielących ich różnic tożsamości". Rząd przyjął kilka strategii obejmujących skuteczne mechanizmy zarządzania sprawami państwa poprzez podział władzy z uwzględnieniem społeczno politycznych grup i tła historycznego kraju. Zgodnie z wprowadzonymi zmianami kobiety, młodzież i osoby niepełnosprawne mają prawo uczestniczyć w życiu społeczno-politycznym. Według Habumuremyi przykładem jest to że w skład sejmu, parlamentu wchodzi 64% kobiet. Niestety należy zwrócić uwagę, że dane te nie świadczą o większej pozycji kobiet w państwie, a stanowią jeden z elementów kampanii wyborczej i poprawy wizerunku państwa na arenie międzynarodowej.
Za kolejne "owoce" patriotyzmu uznano promocję gospodarki opartej na zasobach państwa. W roku 2013/14, po raz pierwszy w historii Rwandy przychody krajowe stanowiły 60,2% budżetu krajowego. Jak również promocję opieki społecznej i wprowadzenie systemu ubezpieczeń zdrowotnych. W Rwandzie łatwo uzyskać dostęp do opieki zdrowotnej. To przyczyniło się do gwałtownego spadku liczby zgonów, umieralności matek i umieralności dzieci poniżej piątego roku życia. Zaś w sektorze edukacji Rwanda wprowadziła bezpłatne kształcenie podstawowe, dzięki czemu liczba uczniów drastycznie wzrosła.
Habumuremyi podkreślał takie osiągnięcia rządu jak" wyeliminowanie wszystkich przyczyn ucieczek z kraju i powrót części uchodźców do Rwandy. Od 1994 roku ponad 3,4 miliona osób poddano repatriacji czy promowanie stosunków międzynarodowych opartych na wzajemnym szacunku, współpracy i korzystnej wymiany gospodarczej. Warto wskazać, że obecnie zmianie uległ wizerunek Rwandy na arenie międzynarodowej. Rwanda aktywnie uczestniczy w organizacji regionalnych i międzynarodowych, takich jak EAC czy COMESA. Od kwietnia 2013 roku jest członkiem Rady Bezpieczeństwa ONZ. Bierze udział w różnych misjach pokojowych w różnych państwach.
Istotna jest eliminacja korupcji, nepotyzmu i defraudacji środków krajowych. Ze względu na tworzenie niezależnych i wyspecjalizowanych instytucji odpowiedzialnych za poprawę wydajności i skuteczności usług publicznych, takich jak Urząd Zamówień Publicznych, Biuro Audytora Generalnego, Państwowej Komisji Usług Publicznych i Biurze Rzecznika korupcja, Kumoterstwo i defraudacja środków krajowych nie stanowią już zagrożenia w Rwandzie. Warto podkreślić, że rząd rzeczywiście skutecznie walczy z korupcją.
Według byłego premiera Habumuremyi te osiągnięcia są efektem wysiłków "prawdziwych patriotów. Dziewięć programów politycznych RPF stanowi inspirację dla współczesnych patriotów, a cel partii został osiągnięty i zjednał kraj." Mimo to Habumuremyi podkreślał, że "Rwandyjczycy nie doceniają tych wartości, a poprzez złe intencje negatywnych sił, postęp jaki nastąpił w państwie może się rozpaść." Dla lepszej ciągłości dziedzictwa patriotów istnieje potrzeba transformacji zwłaszcza młodego społeczeństwa poprzez przystąpienie do Służby Narodowej "Urugerero-the National Service".
Należy z dużym dystansem podchodzić do wypowiedzi byłego premiera Rwandy na temat korzyści płynących z patriotyzmu. Działania te mają na celu umocnienie pozycji RPF i budowanie wizerunku "wspaniałych rządów". Patriotyzm to element manipulacji politycznych, jest wykorzystywany do kampanii wyborczych i uzasadnienia panowania obecnej władzy jak również potwierdzenia jej sukcesów a zarazem kamuflowania porażek.
Na podstawie: newtimes.co.rw; newsofrwanda.com
Zdjęcie za: commons wikimedia.org
Wioleta Gierszewska
